Tarihçe

Göreme İç Anadolu Bölgesi’nde Erciyes ile Hasan Dağı arasında kalan volkanik bölgede bulunmaktadır. Bu alanın oluşumu 60 milyon yıl öncesine kadar dayanmaktadır. Volkanlar aktifken püskürttükleri lavlar Göreme Vadisi’nin zeminini oluşturmuş yağış, sel ve rüzgârların aşındırması sonucu bölge muazzam bir coğrafyaya kavuşmuştur. Kapadokya’nın başkenti olarak bilinen Göreme’nin oluşumu platolardan, yüksek tepelerden, vadilerden ve vadilerin birbirinden ayırdığı yüksek düzlüklerden oluşmaktadır.

Kapadokya’da yerleşim ise Kalkolitik dönemde başlamıştır. 4.Yüzyıldan başlayarak 13. Yüzyıla kadar peribacaları oyularak kiliselere, şapellere ve yaşam alanlarına dönüştürülmüştür. Hristiyanlığın henüz kabul görmediği zamanlarda ilk Hristiyanlara vatan olan Kapadokya’da inanç özgürlüğü sağlayan da mağaraların ve peribacalarının bu saklayıcı, inziva için uygun, koruyucu meskenler olarak kullanılması olmuştur. Peribacalarının içine oyulmuş meskenlerin yanı sıra zamanla yapılan evler tamamen kayaların yontulup şekillendirilmesiyle oluşan taşlardan yapılmıştır. Bu yöre Hititler, Asur, Kaloniler, Frig, Tabal, Med, Pars, İskender Sultası, Selevkus, Bizans, Selçuk, Karamanlı ve Osmanlı dönemlerinde iskân görmüştür.

Eskilerde sırayla Korama, Matiana, Matyan, Maccan ve Avcılar isimlerini alan Göreme’nin 6. yüzyıla ait bir belgede ilk olarak ‘Korama’ adına rastlandığından dolayı en eski adının bu olduğu düşünülmektedir. Bu belgede Aziz Hieron’un 3. yüzyıl sonlarında Korama’da doğduğu, Malatya’da 30 arkadaşı ile birlikte şehit olduğu ve elinin kesilerek annesine; Korama’ya getirildiğinden bahsedilmektedir. Koramalı şehit Aziz Hiero’nun Göreme Açık Hava Müzesinde yer alan Tokalı Kilise’de oldukça büyük boyutta resmedilmiş bir tasviri bulunmaktadır. Aziz Hiero’nun mezarı Göreme Kasabası’nın girişindeki peri bacası içerisine oyularak oluşturulan mezarlıkta bulunmaktadır.

Geçmiş dönemlerde tarım ve hayvancılık halkın temel geçim kaynağı durumundayken halı dokuma da önemli bir geçim kaynağıydı. Uzun kış günlerinde bir halı 10-15 günde dokunup pazarlarda satılmaktaydı. Zamanla Göreme’nin tüm kesimler tarafından keşfedilmesiyle turizm sektörü gelişmiş ve en önemli geçim kaynağı olmuştur. 

Nevşehir’e 10 km uzaklıktaki kasabamız Nevşehir, Ürgüp, Avanos üçgeninde Kapadokya’nın merkezinde bir beldedir. İsali-Gaferli-Avcılar Mahallesi ve Aydınlı-Orta Mahalle olmak üzere iki mahalleyi içinde barından kasabamızın 2023 yılı verilere göre nüfusu 2429’dur.

Balon kalkış alanların, en bilinen kiliselerin, en güzel vadilerin Göreme’de yer alması kasabayı adeta Kapadokya’nın Başkenti konumuna getirmiştir. Ülkemizin en önemli ören yerlerinden biri olan Göreme Açık Hava Müzesi’ne sahip Göreme yıl içerisinde milyonlarca turisti ağırlamaktadır.